WAT IS STRAATCULTUUR?
Wat houdt straatcultuur in?
Wat is straatcultuur? Hoe lang bestaat straatcultuur al? Wat zijn kenmerken van straatcultuur en hoe herken je het? Wat is het effect van straatcultuur op jongeren? Hoe kun je omgaan met straatcultuur in de klas? In dit artikel geven we je kort antwoord op deze vragen en verwijzen we je voor nog meer informatie door naar een workshop over straatcultuur of een workshop jeugdcriminaliteit.
Wat is straatcultuur?
Straatcultuur is de cultuur zoals die op straat bestaat. Straatcultuur is een culturele uiting onder jongeren, veelal masculien van aard, die andere normen en waarden kent dan die van de Nederlandse maatschappij. Het is een door jongeren gezamenlijk gedragen gevoel en kenmerkt zich onder andere door het wantrouwen naar alles en iedereen die zich buiten deze cultuur bevindt. Meestal zijn gezaghebbende instanties de grootste vijand van de straatcultuur.
Hoe lang bestaat straatcultuur?
Straatbendes en rebellerende jongeren bestaan al sinds de oudheid, maar het is wat lastig te zeggen hoe lang straatcultuur bestaat. De Nederlandse straatcultuur werd voor het eerst zichtbaar in de jaren tachtig. In de Amsterdamse Bijlmer begonnen jongeren naast de Nederlandse taal ook Surinaamse woorden te gebruiken. Zo ontwikkelden zij een eigen taal, de ‘straattaal’.
Hoe herken je straatcultuur?
Het is wat lastig onderstaande punten weer te geven en te stellen dat als hieraan voldaan word je automatisch spreekt van straatcultuur. Wel zijn dit een aantal punten die herkenbaar zijn:
- Wantrouwend naar buiten toe, met name naar gezaghebbende personen;
- De toon waarmee zij praten is brutaal en denigrerend;
- Bij corrigeren staan ze meteen op scherp;
- Niet toegeven dat ze iets gedaan hebben;
- Minachtend naar anderen, zeker naar vrouwen;
- Bereid tot het gebruiken van geweld;
- Gemakkelijk gebruiken van geweld;
- Weten je zwakste punt te vinden en pakken je hierop;
- Roepen snel dat je hen discrimineert;
- Bij aanraking kunnen ze heel heftig reageren;
- Hebben een eigen taal, genaamd straattaal, waarin Nederlands en andere talen vermengd zijn;
- Hangen vaak rond in groepen.
Over dit laatste punt is het belangrijk te vermelden dat er verschillende soorten ‘straagroepen’ bestaan, zoals hinderlijke groepen, overlast gevende groepen en criminele groepen.
Twee misverstanden over straatcultuur
Als men aan straatcultuur denkt, is er vaak sprake van twee misverstanden
- Het bestaat uit allochtone jongeren.
- Meisjes maken er geen deel van uit.
Veel mensen denken bij straatcultuur automatisch aan allochtone groepen jongens. Dat is niet helemaal juist. Er zijn zeker groepen allochtone jongeren waarbij er sprake is van straatcultuur, maar ook onder autochtone jongeren is er sprake van deze cultuur. Wel is er een verschil zichtbaar, omdat jongeren met een allochtone achtergrond over het algemeen feller, expressiever en explosiever kunnen zijn.
Bij de gedachte aan straatcultuur zie je waarschijnlijk het beeld van een groep jongens voor je, maar dit klopt niet. Hoewel het wel een meer mannelijke cultuur is, zijn er ook meisjes die zich in deze cultuur bevinden.
Wat is het effect van straatcultuur op jongeren?
Doordat de basis niet vertrouwen, maar wantrouwen is, belemmert jongeren dit in het bereiken van doelen in deze samenleving. Naar gezaghebbende instanties voelen zij dit wantrouwen het meest, waaronder dus ook school, werk en de overheid.
In de communicatie tussen deze groepen (straatcultuur en de gezaghebbende instanties) gaat al heel wat mis, doordat ze elkaar vanuit compleet verschillende culturen benaderen. Dit zorgt vaak voor frictie, wat vervolgens het wantrouwen vergroot – bij beide partijen.
Bovenstaande omschrevene heeft als effect dat bij jongeren die zich in de straatcultuur bevinden, vaker sprake is van uitval binnen de maatschappij.
Straatcultuur in de klas: hoe kun je ermee omgaan?
Allereerst is het natuurlijk van belang dat je straatcultuur herkent. Vervolgens is het belangrijk dat je in contact bent en blijft, vanuit een oprechte betrokkenheid – de jongeren zullen het voelen wanneer hier niet oprecht sprake van is. Op die manier kun je wantrouwen tegengaan. Zoals uitgelegd is er vrijwel altijd sprake van hiërarchie, daarom is het belangrijk dat je zelf ten alle tijden de positie als leider aanhoudt. Zorg dat je verbinding maakt en in contact bent met de door hun gekozen leider. In het leggen van contact is het verstandig om hierin pro-actief te zijn en niet te wachten tot zij contact met jou zoeken.
Wantrouwen is echt een groot thema onder deze jongeren. Het is dan ook van belang dat je hier allereerst bewust van bent en daarnaast het tegendeel bewijst. Laat merken dat jij te vertrouwen bent. Dit doe je onder andere door altijd te doen wat je zegt en te zeggen wat je doet. Één kleine situatie waarin je hierin steken laat vallen, zal voor hen bevestigen dat je onbetrouwbaar bent en kan het contact afbreken.
Om echt goed te weten en te leren hoe je met straatcultuur om kunt gaan, kun je een workshop, gastles of voorlichting volgen of boeken lezen over straatcultuur.
Workshop Straatcultuur
Wil je meer te weten komen over dit onderwerp? Empowermens biedt een gastles, voorlichting of workshop over straatcultuur! De gastles, voorlichting of workshop kan worden afgestemd op de doelgroep. Zo kan deze aangeboden worden aan jongeren zelf, maar ook verzorgd worden voor docenten, of mensen die werkzaam zijn bij zorginstellingen of jeugdorganisaties.
Straatcultuur is veel zichtbaar bij jeugdcriminaliteit. Daarom kan het ook interessant zijn om een workshop over jeugdcriminaliteit te volgen.
Workshop Jeugdcriminaliteit
Door preventief voorlichting te geven over jeugdcriminaliteit en de risico’s ervan, zien jongeren in dat het helemaal niet zo stoer is om vast te zitten. Het doel van de workshop aan jongeren zelf is om jeugdcriminaliteit te beperken en te voorkomen. Dit doet deze workshop door het moraal besef onder jongeren te vergroten. De jongeren krijgen inzicht in de risico’s en gevolgen van een foute keuze en krijgen te horen hoe zwaar het is om in de (jeugd)gevangenis te zitten.
Het is via Empowermens mogelijk om een workshop jeugdcriminaliteit op maat te verzorgen voor mensen die werken binnen het onderwijs, zorginstellingen of jeugdorganisaties. Voor meer informatie ga je naar 'Workshop, voorlichting of gastles over jeugdcriminaliteit'.
Boeken over Straatcultuur
Wil je nog meer weten of ben je geïnteresseerd geraakt in straatcultuur? Met onderstaande boeken en artikelen vergroot je je kennis nog meer!
Empowermens
Empowermens kan wat voor je betekenen als het gaat om empowerment. Het volledige aanbod van Empowermens is gericht op het creëeren en ontwikkelen ervan. Zo kun je terecht voor coaching, maar ook voor een overzicht van andere hulpaanbieders, sprekers & workshops, een werkboek voor hulpverleningstrajecten en coachingstrajecten genaamd Empowermens Support, een shop en blogs zoals deze!
Wellicht ook interessant voor jou:
- Alles over de Transactionele Analyse
- Uitleg over de dramadriehoek en de winnaarsdriehoek
- Empowermens Support en de acht bakens van Welzijn Nieuwe Stijl
Wat zijn kenmerken van straatcultuur?
Kort samengevat kenmerkt straatcultuur zich met een drietal kenmerken:
Vanuit ‘de burgercultuur’ is men gewend elkaar te benaderen vanuit een basisvertrouwen, maar dit ligt binnen de straatcultuur anders. Er heerst een bepaald wantrouwen, die vaak het meest voelbaar is naar gezaghebbende instanties.
Om in contact te komen met jongeren binnen de straatcultuur is het dan ook belangrijk dat je het tegendeel bewijst; dat je dus wel te vertrouwen bent en bovenal dat je respect hebt. En respect krijg je hier niet zomaar; je zult respect moeten verdienen.
Binnen de straatcultuur is er sprake van een vrij sterke hiërarchische opbouw; er is altijd sprake van leiderschap, die duidelijk merkbaar is.
·